Link=Brussel vzw heeft in 2008 in samenspraak met de Werkgroep Vluchtelingen besloten om het project niet te continueren in 2009. Voornaamste argument daarvoor was de verhuizing van Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ) naar een lokatie verder in de Antwerpsesteenweg. De afstand tot De Nieuwe Wereld zou dusdanig ver zijn dat er geen sprake meer zou zijn van een moment van ontspanning en rust. De stressfactor voor de asielzoekers zou integendeel toenemen. Wij constateerden namelijk al langer dat de bezoekers zo snel mogelijk willen terugkeren naar de DVZ om niet het risico te lopen hun beurt of opvangplaats te verliezen. Onze aanbeveling om de opvang te integreren binnen de structuur van de DVZ wordt echter al jaren niet erkend. Verschillende gesprekken met DVZ hieromtrent zijn op niets uitgelopen. De verhuis van DVZ had kansen kunnen bieden om een menselijker onthaal te bieden op lokatie. Helaas hebben we moeten constateren dat DVZ geen rekening heeft gehouden met dit aspect van de asielprocedure bij de inrichting van de nieuwe lokatie.Link=Brussel vzw voert projecten uit die moeten bijdragen aan de emancipatie en integratie van etnische minderheden in Brussel. Vanuit die missie hebben wij altijd gestreefd naar een werking die dienstverlening combineert met de empowerment van de kandidaat-vluchtelingen door het verstrekken van correcte en heldere informatie over de asielprocedure.
Verschillende vluchtelingenorganisaties signaleren al jaren de tekortkomingen op het gebied van informatievoorziening aan het begin van de asielprocedure. Fedasil vervult een belangrijke rol in de voorlichting aan asielzoekers tijdens hun verblijf in de opvangcentra. Dit is een belangrijke taak, maar vindt slechts plaats nadat de kandidaat-vluchtelingen hun eerste en veelal meest cruciale stappen in de asielprocedure al hebben gezet. Voordat men in de opvangstructuur terecht komt heeft men vaak al belangrijke elementen in het individueel dossier moeten communiceren naar de Dienst Vreemdelingenzaken.Link=Brussel en de Werkgroep Vluchtelingen heeft gezocht naar manieren om deze eerste informatie toch in een vroegtijdig stadium voor te leggen aan de asielzoekers.
– Men heeft geprobeerd een infopunt in te richten in het lokaal om tijdens het onthaal mensen in de gelegenheid te stellen om vragen te stellen;
– Vrijwilligers hebben mensen tijdens het onthaal benaderd om te zien of zij vragen hebben;
– In de vroege ochtend heeft men aan de wachtrij van DVZ flyers uitgedeeld waarop enkele belangrijke tips voor de asielprocedure stonden beschreven in verschillende talen.Helaas hebben we moeten concluderen dat de mogelijkheden om mensen effectief te informeren erg beperkt zijn. Voornaamste obstakel was de beperkte duur van de contactmomenten. Daarnaast maakt de taalbarrière tot de nieuwkomers het niet makkelijker.
Om een degelijke informatievoorziening uit te bouwen is meer ruimte nodig om de mensen te ontmoeten. Bij voorkeur voor aanvang van de asielprocedure. In de praktijk betekent dit een permanente aanwezigheid op een vroeg tijdstip aan de deuren van DVZ.
Naast deze praktische overwegingen heeft Fedasil ook nooit onze vraag voor een budget voor informatievoorziening willen erkennen. Zij weigerden dit omdat Fedasil dit zelf al doet in de opvangcentra. Door een combinatie van al deze factoren zit de informatievoorziening enigszins geblokkeerd.
Vanuit onze missie heeft Link=Brussel gesteld dat deze opvang van asielzoekers niet langer tot onze prioriteiten behoort. Het project was uiteindelijk niets meer dan een stuk dienstverlening wat strikt genomen niet tot de taken van het intercultureel opbouwwerk behoort. Wij willen onze creativiteit en betrokkenheid bij de doelgroep liever inzetten bij projecten waar wij structurele veranderingen kunnen realiseren.
Link=Brussel heeft samen met de Werkgroep Vluchtelingen gezocht naar een andere partner om de opvang te organiseren op een lokatie dichterbij de nieuwe lokatie van DVZ. Vluchtelingenwerk Vlaanderen heeft zich bereid gesteld om de opvang te gaan realiseren. Zij doen dit overigens op dezelfde voorwaarde dat informatievoorziening mogelijk moet zijn.
Een nieuwe lokatie voor het onthaal is gevonden in het Jeugdcentrum Noordpool van Stad Brussel. Hier zal Vluchtelingenwerk iedere dag een ruimte kunnen gebruiken voor het onthaal. De nieuwe startdatum van de opvang is nog niet bekend.
| Elke dag dient een grote groep asielzoekers een asielaanvraag in bij de Dienst Vreemdelingenzaken.. Eenmaal binnen moet men wachten in de wachtzaal. In de zaal kan men ‘s middags geen eenvoudige maaltijd krijgen en eten op zich is al moeilijk zonder tafels. Rond de middag kan men het gebouw verlaten. Velen gaan dan ook op zoek naar iets om te eten, een rustige plaats. Vroeger belandde men bij slecht weer vaak in de portalen van de appartementsblokken in de buurt. Daar ververste men kinderen, at men, liet men vuilnis achter,… tot ergernis van de buurtbewoners. Wildplassen, rondzwervend vuil, bedelen,…het zorgde allemaal voor frustraties. Bewoners die wilden helpen, voelden zich onmachtig. Men kon geen materiële hulp geven en men kon evenmin de vele vragen naar informatie van de asielzoekers beantwoorden. Vele inwoners waren dan ook niet zozeer verbolgen over de asielzoekers maar over de gebrekkige opvang.
Sedert 1998 stonden de deuren van de plaatselijke kerk Sint-Rochus open op de middag. Een vrijwilligerswerking verzorgde er tijdens de wintermaanden de bedeling van koffie, thee en soep. Er was sanitair, de mogelijkheid om melk voor de kinderen op te warmen, een speelhoek, een tafel om de baby’s te verversen, enz… Dit alles gebeurde louter op vrijwillige basis, de ingrediënten van de soep kwamen bijvoorbeeld van de markt waar de handelaren hun restjes schonken. Hierdoor werd de overlast voor de buurt sterk beperkt. Behalve het opvangen van de overlast gaf het ook een dynamiek in de buurt. Mensen die zich vroeger ergerden aan de gebrekkige opvang van de asielzoekers konden zich nu positief engageren.
Na een tweetal jaar groeide echter het besef dat dit slechts een noodoplossing was. Het probleem van asielzoekers is een probleem op lange termijn dus had de buurt ook een lange termijn oplossing nodig.
De buurtorganisaties en de Sint-Rochus parochie bundelden hun krachten in de werkgroep vluchtelingen. Hierin zetelen RisoBrussel, Link-Brussel, Sociaal Centrum Noordwijk, Dienstencentrum Noordwijk, de St-Rochus parochie, Vluchtelingenwerk Vlaanderen en de Brusselse Cel voor Vluchtelingen. Allemaal organisaties die in de buurt worden geconfronteerd met de problematiek van asielzoekers of organisaties die rond dit thema werken in Brussel.
Eerst werd er bij Dienst Vreemdelingenzaken op aangedrongen om hun opvang te verbeteren. Hier kreeg men echter geen gehoor.
Uiteindelijk besloot men om een project uit te schrijven dat zou leiden tot een volwaardig contact- en onthaalpunt binnen de Noordwijk. Behalve contacten die werden gelegd met Stad Brussel en Fedasil werd er ook een project ingediend bij de Vlaamse Gemeenschapscommissie. De Vlaamse Gemeenschapscommissie kende uiteindelijk een subsidie toe. Vanuit zijn engagement in de buurt en zijn kennis in het opstarten van vernieuwende projecten nam Riso-Brussel hier zijn verantwoordelijkheid in samenspraak met de werkgroep
vluchtelingen.
Er werd een projectontwikkelaar aangeworven over een periode van zes maanden op halftijdse basis.
Een vast lokaal en een structurele financiering waren cruciaal om tot een duurzame oplossing te komen. Verschillende overheden werden benaderd.
Uiteindelijk werd voor 2004 een tussenoplossing gevonden onder Grootstedenbeleid . Samen met het kabinet van Maatschappelijke Integratie van Mevr. Arena en haar opvolger Mr. Dupont, gingen we in 2004 verder op zoek naar een lokaal en structurele financiering. Ondertussen liep het onthaal verder in de kerk.
De doorbraak kwam er eind 2004 toen een lokaal op de Antwerpsesteenweg nr 20 werd gevonden. Na een grondige renovatie van het interieur konden we van start gaan in november 2004 in het nieuwe lokaal dat ‘ in de nieuwe wereld ‘werd gedoopt. Ondertussen hadden we bij Fedasil (Federaal agentschap voor de opvang van asielzoekers) een structurele subsidie gekregen. Hiermee wordt het dagelijkse onthaal en anderhalve werkkracht gefinancierd.
Na een lange zoektocht kreeg het onthaalpunt eindelijk zijn vaste structuur. Dit was voor Riso-Brussel dan ook het moment om dit project door te geven aan Link=Brussel waar het zich verder kan ontplooien binnen de integratiesector. Sinds november 2004 is De Nieuwe Wereld een deelwerking van vzw Link=Brussel. |
| Functies De Nieuwe Wereld |
De Nieuwe Wereld heeft drie verschillende functies die door de jaren heen zijn uitgebouwd tot een geintegreerd project. De onthaal-, informatie- en buurtfunctie vullen elkaar complementair aan.
1. Onthaal
Dit is de kernfunctie. Iedere middag vangt het onthaalpunt asielzoekers op tussen twaalf en één uur. Het aanbod van het onthaal is afgestemd op de essentiële basisbehoeften. Een warme droge plaats waar men even op adem kan komen, een minimale maaltijd, voldoende sanitaire voorzieningen, een speelhoek voor de kinderen, pampers op aanvraag, enz…. Een kwalitatieve opvang zoals die wordt gedefinieerd door Fedasil.
Dit alles gebeurt op de Antwerpsesteenweg nr 20 op 100 meter van de uitgang van de Dienst Vreemdelingenzaken. Elke dag worden de mensen die buitenkomen daar opgewacht door iemand die hen doorverwijst naar ‘In de Nieuwe Wereld’.
Op jaarbasis rekenen we op een gemiddelde van tachtig personen dag.
Er wordt hen koffie, thee, melk, water, soep en brood aangeboden. De soep wordt klaargemaakt in ‘De Harmonie’, een sociaal dienstencentrum. Eenmaal per week maken de kookklassen van het plaatselijke college ‘La Fraternité‘ ook soep voor de vluchtelingen.
2. Buurtfunctie
Het probleem van asielzoekers is een structureel probleem die de volgende jaren zal blijven aanhouden. Daarom is het belangrijk om een duurzaam draagvlak in de wijk te ontwikkelen. Het contact- en onthaalpunt dient als vast aanspreekpunt voor wijkbewoners. Daar kan men terecht met alle vragen en klachten rond de asielproblematiek in de buurt. Een punt waar duidelijke, objectieve informatie te verkrijgen is, kan veel misverstanden of vooroordelen wegwerken. Bij problemen weten de wijkbewoners onmiddellijk tot wie ze zich moeten richten. Hetzelfde geldt voor de buurtorganisaties.
De buurtfunctie wordt deels ingevuld doordat de werking steunt op vrijwilligers uit de buurt. Een vijftiental vaste vrijwilligers staan in voor de vlotte werking. Zonder hen was er geen onthaalpunt mogelijk. Ondanks de noodzakelijke professionalisering blijft dit een project van en voor de Noordwijk. In de toekomst zal dit niet veranderen.
3. Informatieve functie
Onze informatiefunctie is beperkt tot een doorverwijzingfunctie. Het grootste deel van de asielzoekers komt terecht in centra waar ze verder worden geholpen doorheen de asielprocedure. Toch ziet men vaak door het bos de bomen niet meer. Bij vragen verwijzen wij hen door naar instanties die hen kunnen helpen.
Gezien de grote vraag naar informatie bij de asielzoekers, zien wij ons genoodzaakt een minimum aan informatie te verschaffen. We bieden basisinfo aan betreffende het eerste interview, bijvoorbeeld ‘wat is de Conventie van Genève, vertel uw verhaal chronologisch, heb vertrouwen in uw ondervrager’, …
Deze informatie wordt aangeboden via brochures, affiches en koptelefoons in verschillende talen. |
|
Link=Brussel vzw 